Ι. Αντικείμενο του προγράμματος
Αντικείμενο του προγράμματος είναι η υιοθεσία ενός μνημείου της Θεσσαλονίκης από ένα σχολείο (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Γενικό ή Επαγγελματικό Λύκειο), μια τάξη ή ομάδα μαθητών ενός σχολείου.
ΙΙ. Προτεινόμενα μνημεία:
Τα μνημεία της Θεσσαλονίκης που προτείνονται για υιοθεσία είναι ενδεικτικά τα:
- Ροτόντα
- Βυζαντινά Τείχη
- Ιερός Ναός των Δώδεκα Αποστόλων
- Κάζα Μπιάνκα
- Κτίριο Δημοτικής Πινακοθήκης
- Γενί Τζαμί
- Αρχαϊκός Ναός Θεσσαλονίκης
ΙΙΙ. Σκοποί του προγράμματος:
Να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες τα μνημεία όχι μόνο εγκυκλοπαιδικά, αλλά να τα προσεγγίσουν με βιωματικό τρόπο, ώστε να αναπτύξουν το συναίσθημα του σεβασμού προς αυτά. Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές/τριες έναντι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, να συνειδητοποιήσουν την ευθύνη μας απέναντί της και να υλοποιήσουν δράσεις για την προστασία της. Να ασκηθούν οι μαθητές/τριες στη διερευνητική, ανακαλυπτική, ομαδική εργασία και να συνεργαστούν μεταξύ τους, προκειμένου να αναδείξουν θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά της πόλης μας. Να αναλάβουν δράσεις οι μαθητές/τριες, με σκοπό να μεταδώσουν τις γνώσεις και την ευαισθησία τους για τα μνημεία μας στους/στις συμμαθητές/τριές τους, σε μαθητές/τριες άλλων σχολείων, στον οικογενειακό τους περίγυρο και στην τοπική τους κοινωνία. Να αναπτύξουν πρωτοβουλίες οι μαθητές/τριες και να υποστηρίξουν ενώπιον των αρχών και φορέων της πόλης μας με διεκδικητικό τρόπο το αίτημά τους για προστασία των μνημείων μας. Να ασκηθούν οι μαθητές/τριες όσον αφορά τη συμμετοχή τους στα κοινά της πόλης μας και την επαφή τους με φορείς και δημόσιες υπηρεσίες. Να έρθουν σε επαφή οι μαθητές/τριες με εκπαιδευτικό υλικό, αλλά και να υλοποιήσουν δραστηριότητες που αναπτύσσουν και καλλιεργούν το ήθος του ενεργού και συνειδητοποιημένου δημοκρατικού πολίτη, ο οποίος με τη δράση του συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στο πλαίσιο της τοπικής του κοινωνίας.
ΙV. Δράσεις στο πλαίσιο του προγράμματος:
ΙV. Α. Δράσεις για τους εκπαιδευτικούς
1. Το Σωματείο «Φίλοι Μνημείων Θεσσαλονίκης», σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας και τις Εφορίες Αρχαιοτήτων της Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιήσει επιμορφωτικές συναντήσεις για τους εκπαιδευτικούς που θα συμμετάσχουν στην υλοποίηση του προγράμματος. Οι επιμορφωτικές συναντήσεις θα αφορούν αφενός την παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού σχετικά με τα προς υιοθεσία μνημεία, αφετέρου την κατάθεση προτάσεων για δράσεις που θα αναλάβουν οι μαθητές/τριες κατά την υλοποίηση του προγράμματος.
2. Σε τακτά χρονικά διαστήματα, κατόπιν πρόσκλησης από την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, θα πραγματοποιούνται συναντήσεις των εκπαιδευτικών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, για ανταλλαγή απόψεων και ανατροφοδότηση σε σχέση με την πορεία υλοποίησης του προγράμματος.
ΙV. Β. Δράσεις για μαθητές
Οι εκπαιδευτικοί, με την υποστήριξη των σχολικών συμβούλων, θα σχεδιάσουν τις δράσεις υλοποίησης του προγράμματος. Ενδεικτικά εμείς προτείνουμε τις κάτωθι:
1. Οργανωμένες επισκέψεις έρευνας πεδίου στο μνημείο που θα υιοθετηθεί, ύστερα από κατάλληλη προετοιμασία και συνεννόηση με την αρμόδια Εφορία Αρχαιοτήτων. Κατά την επίσκεψη αυτή, ειδικός επιστήμονας από τις Εφορία Αρχαιοτήτων θα ξεναγήσει τους/τις μαθητές/τριες στο μνημείο.
2. Εκπόνηση ερευνητικής εργασίας για το μνημείο που θα υιοθετηθεί (φωτογράφιση του μνημείου, βιβλιογραφική έρευνα, συγκέντρωση αρχειακού υλικού, ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις κλπ.)
3. Παραγωγή μονοτροπικού ή πολυτροπικού έντυπου ή ψηφιακού κειμένου ή τεχνημάτων προβολής του μνημείου. Τον τρόπο διάθεσης του υλικού αυτού θα τον επιλέξουν οι μαθητές/τριες (προβολή στην ιστοσελίδα του σχολείου, διανομή εντύπων κλπ.)
4. Δημιουργία ιστοσελίδας ή blog για την προβολή του μνημείου, τη δημοσίευση του υλικού που θα έχουν παραγάγει οι μαθητές αλλά και των δράσεών τους σε σχέση με το μνημείο.
5. Διατύπωση προτάσεων προς τους αρμόδιους φορείς για την ανάδειξη και προβολή του μνημείου.
6. Δημιουργία δικτύου συνεργαζόμενων σχολείων για την προβολή των μνημείων. Συναντήσεις των μαθητών/τριών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Ανταλλαγή γνώσεων, εντυπώσεων και εμπειριών.
7. Με πρωτοβουλία των μαθητών και ύστερα από συνεννόηση με την αρμόδια Εφορία Αρχαιοτήτων, τοποθέτηση πινακίδας στο χώρο του μνημείου ή ευπρεπισμός του χώρου του με εθελοντική εργασία.
8. Οργάνωση επισκέψεων σε ένα μνημείο μαθητών/τριών που δεν μετέχουν στο πρόγραμμα και ξενάγησή τους σε αυτό από μαθητές/τριες που έχουν υιοθετήσει το μνημείο.
9. Αποστολή εκπροσώπων των μαθητών/τριών σε συνελεύσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ή του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, όπου θα καταθέσουν τις απόψεις τους για τον τρόπο ανάδειξης και προβολής του μνημείου.
10. Επαφές με σχολεία της Ομογένειας ή σχολεία άλλων κρατών, με σκοπό την προβολή και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
11. Μόλις ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, πραγματοποίηση εκδήλωσης προβολής του έργου των μαθητών/τριών και διάχυσης των αποτελεσμάτων του.
V. Τρόπος υλοποίησης του προγράμματος
Για την υλοποίηση του προγράμματος:
1. Η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, ειδικότερα οι Προϊστάμενοι Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε. και Δ.Ε. θα ζητήσουν τη συνδρομή και συνεργασία των αρμοδίων σχολικών συμβούλων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας (γενικής παιδαγωγικής ευθύνης ή ειδικότητας) εκπαίδευσης.
2. Το Σωματείο «Φίλοι Μνημείων Θεσσαλονίκης» θα μεριμνήσει ώστε να υπάρξει η απαραίτητη συνεννόηση με τις Εφορίες Αρχαιοτήτων για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των μαθητών/τριών αλλά και η στράτευση άλλων ειδικών επιστημόνων που μπορούν να συνεισφέρουν όσον αφορά τη διάθεση στους εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες ενημερωτικού υλικού για κάθε μνημείο που θα υιοθετηθεί.